Từ thuở sơ khai của loài người, da động vật đã gắn bó chặt chẽ với đời sống con người – từ vật dụng bảo vệ cơ thể đến biểu tượng của quyền lực, giàu sang và đẳng cấp. Trải qua hàng nghìn năm, ngành da thuộc (tanning) không chỉ là kỹ thuật xử lý vật liệu, mà còn là câu chuyện dài về sự sáng tạo, tiến bộ và tinh thần thẩm mỹ của nhân loại.
Khởi nguồn của nghề thuộc da – khi con người học cách “bảo tồn tự nhiên”
Khoảng 10.000 năm trước Công nguyên, khi con người còn sống bằng săn bắn và hái lượm, họ sớm nhận ra giá trị của da động vật. Ban đầu, da được dùng làm quần áo, chăn, lều trại và giày dép – nhưng do chưa qua xử lý, chúng nhanh chóng bị mục, cứng hoặc thối rữa. Để khắc phục, con người bắt đầu phơi khô, hun khói hoặc ngâm trong mỡ động vật nhằm kéo dài tuổi thọ cho da.
Chính những phương pháp sơ khai đó là tiền đề cho sự ra đời của nghề thuộc da – một trong những nghề thủ công lâu đời nhất thế giới. Các nhà khảo cổ đã tìm thấy dấu tích của kỹ thuật này ở Ai Cập cổ đại, Lưỡng Hà, và Hy Lạp, nơi người ta sử dụng nhựa cây, muối hoặc vỏ cây chứa tannin để bảo quản da.
Thời kỳ cổ đại – da thuộc trở thành biểu tượng của quyền lực và đẳng cấp
Đến thời kỳ Ai Cập và La Mã cổ đại, kỹ thuật thuộc da đã phát triển đáng kể. Người Ai Cập dùng da để làm áo giáp, dây nịt và đồ trang trí, trong khi người La Mã sử dụng da cho đồ quân đội, giày sandal và áo giáp chiến đấu.
Tại Hy Lạp, da thuộc còn mang yếu tố triết lý – biểu tượng cho sức mạnh và sự trường tồn. Những chiến binh Hy Lạp coi giày da và áo choàng da là phần không thể thiếu trong bộ trang phục thể hiện lòng dũng cảm.
Thời điểm này, nghề thuộc da được coi là nghệ thuật tinh tế. Các nghệ nhân thường sử dụng vỏ cây sồi, vỏ cây liễu và lá trà để tạo nên màu sắc tự nhiên, tạo ra những tấm da có độ bền và mùi hương đặc trưng – dấu hiệu nhận biết của một sản phẩm cao cấp.
Trung cổ – thời kỳ vàng son của các phường hội da thuộc châu Âu
Bước sang thời Trung cổ, ngành thuộc da trở thành một phần quan trọng trong nền kinh tế châu Âu. Hầu hết các thành phố lớn như Venice, Florence, Paris hay Cordoba đều có những khu phố riêng dành cho thợ thuộc da.
Đặc biệt, Cordoba (Tây Ban Nha) được xem là cái nôi của nghệ thuật thuộc da cao cấp – nổi tiếng với kỹ thuật “Cordovan leather”, tạo nên những tấm da mịn, bóng và dẻo dai đặc trưng.
Ở thời kỳ này, quy trình thuộc da vẫn còn thủ công và phức tạp. Thợ thuộc phải ngâm da trong hỗn hợp nước vôi, tro và muối trong nhiều tuần để loại bỏ lông và tạp chất. Sau đó, họ dùng vỏ cây nghiền nhỏ hoặc các loại khoáng chất để nhuộm màu tự nhiên.
Tuy nhiên, nghề này không hề “thơ mộng”. Do mùi hôi đặc trưng từ quá trình xử lý, các xưởng thuộc da thường bị đặt ở ngoại ô thành phố – xa khu dân cư. Dẫu vậy, những sản phẩm từ da thật vẫn là biểu tượng của tầng lớp quý tộc – từ thắt lưng, giày, găng tay đến bọc yên ngựa.
Cách mạng công nghiệp – khi kỹ thuật thuộc da bước sang kỷ nguyên mới
Thế kỷ 19 đánh dấu cuộc cách mạng lớn trong ngành da thuộc, khi các phương pháp thủ công được thay thế bằng máy móc và hóa chất công nghiệp.
Năm 1858, quy trình thuộc da bằng crom (chrome tanning) được phát minh – giúp rút ngắn thời gian xử lý từ vài tháng xuống chỉ còn vài ngày. Không chỉ tiết kiệm thời gian, phương pháp này còn giúp da mềm hơn, nhẹ hơn và chống nước tốt hơn.
Đây chính là bước ngoặt giúp ngành công nghiệp da mở rộng quy mô toàn cầu, từ châu Âu lan sang Mỹ và châu Á. Từ đó, da thật không chỉ dùng trong may mặc, mà còn xuất hiện trong đồ nội thất, ô tô, vali và túi xách cao cấp.
Thế kỷ 20 – thời đại của thời trang và sự tinh tế
Từ những năm 1920 trở đi, da thuộc trở thành biểu tượng của phong cách thời trang hiện đại. Các nhà thiết kế như Hermès, Gucci, Louis Vuitton đã biến da thật thành chất liệu chủ đạo cho túi xách, giày dép và phụ kiện sang trọng.
Đồ da không còn là vật dụng thiết yếu, mà là biểu tượng của phong cách sống, địa vị và cá tính. Mỗi tấm da, với vân, màu và độ bóng riêng, mang một “dấu vân tay” độc nhất, thể hiện tinh thần thủ công và giá trị thời gian.
Thời hiện đại – da thuộc bền vững và thân thiện môi trường
Ngày nay, ngành da thuộc không chỉ hướng tới chất lượng mà còn đặt trọng tâm vào tính bền vững và bảo vệ môi trường. Các nhà sản xuất tiên tiến như Scorpion luôn chú trọng lựa chọn nguồn da đạt chuẩn, sử dụng quy trình thuộc da thực vật (vegetable tanning) – thân thiện, an toàn và giữ trọn hương da tự nhiên.
Bên cạnh đó, việc tái chế da thừa, xử lý nước thải và phát triển vật liệu thay thế như da nhân tạo sinh học cũng là xu hướng mới của thời đại, phản ánh trách nhiệm xã hội của các thương hiệu thời trang cao cấp.
Từ những tấm da thô sơ được phơi khói trong hang đá đến những sản phẩm thủ công tinh xảo của thời trang hiện đại, ngành da thuộc là minh chứng cho hành trình tiến hóa của con người – từ sinh tồn đến sáng tạo.
Scorpion tự hào kế thừa tinh hoa của nghề da truyền thống, kết hợp cùng công nghệ hiện đại để tạo ra những sản phẩm đồ da thật cao cấp, bền bỉ và mang đậm tinh thần thời trang đương đại. Mỗi sản phẩm không chỉ là món phụ kiện, mà còn là tác phẩm nghệ thuật phản chiếu phong cách và đẳng cấp riêng của người sở hữu.